Bowers & Wilkins was niet de eerste die een premium luidspreker uitbracht die inpikte op de (toenmalige) populariteit van de iPod. Apple zelf verkocht de inmiddels zo goed als vergeten iPod HiFi, bijvoorbeeld. Maar toen de Zeppelin verscheen in 2006 was iedereen akkoord dat dit toch wel iets anders was.
De aparte vorm – die inderdaad doet denken aan een luchtschip van het interbellum – herbergde een mooie drivercollectie die een kwaliteit bood die de concurrentie van die tijd moeiteloos afdroogde.
Anno 2015 wordt er op een heel ander manier naar muziek geluisterd. Een muziekspeler of smartphone fysiek docken met een speaker is niet langer populair. Er wordt vooral gestreamd vanaf een mobiel toestel, een trendshift die Bowers & Wilkins al eerder wou opvangen met de Zeppelin Air. De ‘Air’ in de naam verwees naar Airplay, de streamingtechniek van Apple, maar die tweede editie behield zijn dock.
De gloednieuwe Zeppelin Wireless dumpt echter de fysieke connector – en daarmee zijn bijna exclusieve band met Apple-apparaten. De nieuwe speaker blijft natuurlijk wel Airplay aanbieden, maar wordt verruimd met Bluetooth en Spotify Connect. Een slimme zet van Bowers & Wilkins, want zo wordt deze speaker interessant voor iedereen met een Android-apparaat of een ander toestel. Bluetooth is nu eenmaal de meest universele streamingtechnologie op deze planeet.
,
Het verdwijnen van de dock doet heel wat aan het uiterlijk van de Zeppelin. In de positieve zin, welteverstaan. De sierlijke vorm wordt er alleen maar mooier van, want weg is die lelijke connector én de grote beugel waarop het gemonteerd was.
De Zeppelin Wireless is vooraan volledig bekleed met een akoestisch neutraal luidsprekerstof met een subtiel patroon, waardoor hij net iets minder staat te roepen voor aandacht. De uitstraling is heel ingetogen van aard, met een uniforme facade die enkel wordt doorbroken door een fijnzinnig naamplaatje aan de onderkant. Het is een geslaagde stijloperatie die de Zeppelin Wireless niet minder een stijlicoon maakt.
Ook aan de achterkant is wel wat veranderd. Weg zijn bijvoorbeeld de twee grote baspoorten van de vorige versies. Die zorgden bij een plaatsing dicht bij een muur soms voor een overmatige basproductie.
De nieuwe Zeppelin Wireless is hierdoor heel wat minder gevoelig voor waar dat hij staat, toch wel een groot pluspunt. Je kan de nieuwe Bowers & Wilkins even goed op een kast tegen een muur plaatsen als op een vrijstaand meubel, zoals een kookeiland of tafel. Dat is ook goed nieuws voor professionele gebruikers die een mooie speakers als deze misschien in hun winkel of horecazaak willen plaatsen.
Ook aan de achterzijde zijn er weinig kenmerken die de volledig matzwarte kunststof breken. Wel kan je rekenen op een paar geïntegreerde knoppen om het volume te regelen en muziek te pauzeren. Deze zaken kan je natuurlijk ook regelen direct op je mobiel toestel. Een aparte remote is er niet langer bij.
,
Het is Bowers & Wilkins wel menens met het Wireless-etiketje. Hoewel er achteraan wel een 3,5 mm aux-ingang is voorzien, verwacht de fabrikant dat je vooral draadloos muziek zal aanleveren.
Klein minpuntje: de nieuwe Zeppelin heeft niet langer een optische ingang. Hierdoor kan je geen cd-speler aansluiten of hem als speaker voor je televisie inzetten. Vermoedelijk is de vraag naar die toepassingen eerder beperkt.
Qua streaming heb je wel verschillende opties: Bluetooth, Airplay en Spotify Connect. Om die twee laatste mogelijk te maken, moet je de Zeppelin eerst verbinden met je netwerk. Dat kan met een ethernetkabel of via WiFi.
Met een iPhone of iPad (waarop iOS 8 of hoger staat) is het verbinden van de speaker met je draadloos netwerk kinderspel. Het Apple-toestel zal automatisch waarnemen dat er een nieuwe Airplay-speaker in de buurt is en je vragen of de Zeppelin de gegevens van het WiFi-netwerk mag ontvangen. Druk op ‘ja’ en even later hangt hij op het netwerk. Met een Android-apparaat is de procedure een klein beetje meer omslachtig, maar een app van Bowers & Wilkins leidt je wel door het stappenplan.
Eens de Zeppelin op het netwerk hangt, is muziek streamen via Airplay of Spotify Connect heel eenvoudig. Voor het eerste tik je op een Apple-toestel op het Airplay-icoon, bij Spotify Connect zal de Zeppelin automatisch als speaker-optie verschijnen in de Spotify-app op je mobiel of computer. Airplay streamt muziek aan lossless cd-kwaliteit, bij Spotify luister je naar lossy MP3 of Ogg Vorbis aan 320 Kbps.
De derde optie, Bluetooth, staat echter los van WiFi, wat interessant is als je wil luisteren naar de Zeppelin op een plaats waar geen netwerk is. Of als bijvoorbeeld een bezoeker wat muziek wil laten horen, zonder dat je dan eerst zijn telefoon moet laten verbinden met je netwerk. Voor Bluetooth moet je een onopvallend knopje indrukken naast het Bowers & Wilkins-naamplaatje. Een geluidssignaal zal aangeven dat de Zeppelin kan gekoppeld worden, een tweede audiosignaal bevestigt dat een koppeling gelukt is.
Bowers & Wilkins voorziet ondersteuning voor SBC (de standaardcodec) maar ook het betere AAC (gebruikt door Apple-apparaten) en aptX (een hoogwaardigere codec die bij steeds meer Android-apparaten te vinden is). AptX is niet per se lossless, maar levert zelfs in zijn lossy variant een zeer goed resultaat.
Bij het testen viel me op dat de Zeppelin ook als DLNA-speler verschijnt in apps als BubblePnP, maar officieel kan je de speaker via deze weg niet aansturen en in de praktijk lukte het ook niet. DLNA is ongetwijfeld een 'lastige' en minder gebruikersvriendelijke technologie vergeleken met Airplay en Bluetooth, maar zou het in theorie mogelijk hebben gemaakt om hi-resbestanden bij de DAC van de Zeppelin Wireless te krijgen.
,
Je las het daarnet al: de nieuwe Zeppelin heeft geen baspoorten meer. Toch komt er wel aardig wat laag uit deze speaker terwijl het midden en hoog verrassend vervormingsvrij blijft – zelfs bij stevige volumes. En dat heeft te maken met de nieuwe driver-opstelling, die bestaat uit vijf drivers opgesteld in een chassis die vijftig procent dikker is dan voorheen. Dat merk je ook als je de Zeppelin Wireless optilt.
Voor de lage frequenties zorgt een stevige 150 mm woofer met een grote uitslag, waardoor hij behoorlijk diep kan gaan. De zwaardere behuizing voorkomt hierbij resonantie – Bowers & Wilkins zegt hier veel onderzoek naar te hebben gedaan. Twee FST-midrange drivers en twee tweeters sturen hogere frequenties breed de kamer in.
Er zit een stevige scheut DSP-technologie in de Zeppelin, onder meer om te zorgen dat ook minder goede bronmateriaal goed klinkt.
Als we de nieuwe Zeppelin vergelijken met de Marantz Consolette, een andere premium-dock van enkele jaren geleden, dan klinkt hij stukken gecontroleerder en beter afgelijnd. Direct A/B-vergelijken kon ik niet met de Muso, maar op basis van een eerdere test zou ik stellen dat de Zeppelin ten opzichte van de Naim Muso iets minder diep gaat. Maar de Muso is bijna dubbel zo duur en toch ook fors groter. Het is ergens appelen met peren vergelijken, dus.
,
De Zeppelin is in elk geval een onderhoudende speaker om naar te luisteren, eentje die zeker geen schrik heeft van wat bombastische muziek. De 5-drivers zijn goed op elkaar afgestemd en als je hem wat luider zet, krijg je een mooi afgeronde klank met de nodige impact. Bij 'Silent Rebel Pt.2' van Trixie Whitley hang de stem van de hippe Whitley mooi in de lucht te zweven, terwijl de subtiele stukken percussie in de achtergrond vertoeven (zoals het in dit liedje hoort) maar de kickdrum heel stevig de kamer vult.
Of neem nu ‘Battle Theme’ en de daarop volgende tracks van de in 2011 geremasterde Queen-album Flash Gordon (een soundtrack van een van de meer campy SF-klassiekers – en dat wil al veel zeggen). De doorlopende tracks bestaan uit allerlei stukken dialogen die liggen over strakke powergitaren en een drumrif waar elk onderdeel van de drumkit aan bod komt. Er gebeurt dus heel veel en er zit een stevig ritme in, wat lastig kan zijn om weet te geven. De Zeppelin Wireless doet echter prima, met alle klanken goed en ruimtelijk geplaatst en met voldoende schwung.
Schakel ik over naar 'Etudes latines: Néère' en 'A Chloris' op 'Néère' dan maakt de pakkende stem van Véronique Gens echt indruk, al had ik wel het gevoel dat het pianospel van Susan Manoff een tikkeltje minder donker mocht zijn.
Door zijn breedte en met de plaatsing van de tweeters aan de uiteinden, geeft de Zeppelin Wireless op enkele meters afstand nog een vrij ruimtelijk gevoel. Maar echte stereospreiding is er niet echt, wat een typische beperking is van een speaker van deze type. De missie is hier niet een accuraat stereobeeld neer te zetten maar eerder de kamer te vullen, iets dat de nieuwe Zeppelin probleemloos doet.
,
De Zeppelin is aan zijn derde gedaante (we tellen de 30-pins en Lightning-edities van de Air even niet mee) en elfde jaar toe. Het is sowieso veelzeggend dat een apparaat in de wispelturige audiomarkt zolang rond blijft hangen. Dat kan alleen als het concept goed zit en blijvend goed wordt bevonden.
Terwijl er een stortvloed van steeds andere Bluetooth- en streamingspeakers op consumenten worden afgevuurd, blijft Bowers & Wilkins trouw aan het succesvolle recept waarmee het in 2006 de toon aangaf. Maar er is niets verouderd of antiek aan de Zeppelin Wireless.
Met de ondersteuning van Bluetooth (aptX), Airplay en Spotify Connect heeft de speaker alles aan boord dat iemand die wil streamen vanaf een mobiel toestel of computer maar kan wensen. En het grensverleggende design en prima klank die geen schrik heeft van hoge volumes, die nemen we er maar al te graag bij. Een topper in de premiumklasse!