Door Het was bijna een jaar geleden toen er plots een reeks nieuwe Onkyo-toestellen begonnen te verschijnen in de categorieën Bluetooth-speakers en hoofdtelefoons. De plotse explosie aan producten is beter te snappen als je weet dat Gibson Innovations (de vroegere audio-afdeling van Philips en nu eigendom van Gibson, van de gitaren) voor de nieuwe apparaten verantwoordelijk is.
Het zakelijke verhaal is wat te complex voor een recensie, maar het op eerste zicht rare gegeven is begrijpelijk als je weet dat Gibson ook een aandeelhouder is in het Japanse Onkyo. Die laatste blijft trouwens zijn koers varen en AV-receivers en hifi-spullen uitbrengen.
De bedoeling is wel dat de hoofdtelefoons en speakers die Gibson Innovations als Onkyo benoemd trouw blijven aan de klank en kwaliteiten van de Japanse thuisbasis. “Clean, clear and precise”, is hoe dat officieel omschreven wordt.
,
De nieuwe X9 is het nieuwe topmodel bij deze ‘tweede’ Onkyo. Het is grotere Bluetooth-speaker met een wat aparte vorm die dankzij een gebogen voor- en achterkant toch een slanke indruk geeft. Knap wel, want door het gebruik van aluminium voor bijna de volledige behuizing oogt de X9 meteen als een kwaliteitsproduct.
Die indruk blijft als je de speaker vastneemt. De X9 zit solide in je hand en je bespeurt geen losse of bewegende stukken. De voorkant bestaat volledig uit een geperforeerde grille, met enkel een Onkyo-logo centraal geplaatst, wat naar mijn gevoel retro aanvoelt zonder overdreven nostalgisch te worden.
Het past allemaal goed bij een filosofie van een ontwerper als Dieter Rams, met zijn motto ‘Less, but better’, die voor Braun werkte en inspiratiebron is geweest voor Apple en vele andere elektronicagiganten.
De X9 weegt 1,4 kg, wat relevant is als je hem ergens wil meenemen. Hoewel hij er uitziet als een tafelmodel is de X9 namelijk wel uitgerust met een 2.200-mAh batterij, op papier goed voor tot 10 uur muziek.
,
Er is in een benedenhoek nog een officieel Hi-Res Audio-logo te bespeuren, zoals uitgedeeld door de Japan Audio Society. Het logo geeft vooral aan dat deze speaker hoger dan normale frequenties produceert en hi-res bestanden afspeelt.
Maar wacht eens: dit is een Bluetooth-speaker – en hi-resaudio via Bluetooth afspelen is onmogelijk. Achter de schermen zal je computer of mobiele toestel afgespeelde hi-resbestanden immers omzetten naar een lossy formaat, zoals AAC of – zucht – SBC.
Daar hebben Onkyo en Gibson Innovations inderdaad geen oplossing voor. Het afspelen van hi-res audio in ware kwaliteit is enkel mogelijk als je de X9 via USB-kabel aansluit op een pc of Mac. Bij een Mac kun je meteen rekenen op hi-rescompatibiliteit tot 96 kHz / 24-bit, bij een Windows-machine ga je mogelijk nog snel een driver moeten installeren.
Overigens kun je de X9 eveneens met een USB-kabel aansluiten op een Android- of Apple-apparaat om hi-res af te spelen. Je moet in het geval van een Android-telefoon of –tablet een kleine USB-hostkabel voorzien, bij Apple is er mogelijk nood aan de Camera Connection Kit.
,
Naast Bluetooth en via de USB-kabel heb je nog de optie om een muziekspeler via een kabel met 3,5 mm jack aan te sluiten. Dat is ook interessant als je op vakantie muziek wil afspelen vanaf je smartphone maar de batterij wat langer wil laten meegaan.
Gek genoeg is de X9 uitgerust met een hoofdtelefoonuitgang. Dat kom je niet vaak tegen bij een Bluetooth-speaker, wellicht omdat dergelijke luidsprekers vaak met een smartphone worden gecombineerd – en dan kun je even goed de koptelefoon rechtstreeks op de telefoon insteken. Maar gebruik je inderdaad die USB-kabel om hi-resaudio uit je pc te halen, dan is het wel fijn dat je als het wat later op de avond wordt je vlot kunt overschakelen op een koptelefoon.
Verrassend genoeg blijkt deze hoofdtelefoonuitgang behoorlijk krachtig: ik sloot er een veeleisende Sennheiser HD 650 op aan en de X9 kon het nog wel aan, al moest ik wel naar het maximale volume om er alles uit te halen. Uiteraard is een hoofdtelefoon zoals de HD 650 beter gediend met een hoofdtelefoonversterker met meer power, maar toch. Schakelde ik over de veel efficiëntere Audioquest Nighthawk, dan was vermogen geen probleem meer. Maar voor IEM’s en zeer gevoelige hoofdtelefoons mocht de uitgang zeker zuiverder zijn.
,
De strakke, zwarte bovenkant uit een rubberachtig materiaal is volledig leeg, op vijf metalen toetsen na. De filosofie van ‘eenvoud primeert’ is ook hier dus doorgetrokken. De bediening is helemaal standaard voor een Bluetooth-speaker, met een Bluetooth-toets die je wat langer moet indrukken om de speaker in pairing-modus te brengen.
Een NFC-chip is present, dus met een iets of wat moderne smartphone of tablet is de X9 zo gekoppeld. De X9 heeft multi-pairing, wat in dit geval wil zeggen dat je tot drie toestellen via Bluetooth kunt koppelen zonder dat je telkens opnieuw moet pairen.
,
Tijdens mijn luistertest opteerde ik eerst voor een USB-kabelverbinding met een iMac, met eigen hi-resbestanden (iTunes plus BitPerfect) en Qobuz als bron. Qobuz bleef ook de bron bij het testen van de Bluetooth-streaming, vanaf een iPad Air.
Met zijn twee tweeters, vier woofers en twee passieve radiators voor de lage tonen (die schijnbaar ‘blazen’ via een bewegende cirkel met Onkyo-logo op de achterkant) lijkt de X9 goed uitgerust. Hoge volumes halen is geen probleem, ondervinden we meteen.
We draaien het volume open bij Jeff Buckley’s ‘Grace’ op de recente ‘You and I’ – dood zijn is allang geen drempel meer om je muzikale carrière verder uit te bouwen – en hoewel we wel de neiging hebben om een paar stappen achteruit te zetten als Buckley zijn hoge tonen aanhoudt, zit er niet meteen vervorming in wat we horen.
Onkyo staat voor ‘clean, clear and precise’ en dat is ook wat we horen bij het luisteren aan normale volumes. In tegenstelling tot veel Bluetooth-speakers, zoals die van Bose, probeert de X9 je niet te overweldigen met zware bassen. Dat geeft inderdaad een cleaner geluid, maar soms is er daardoor wel wat laag-armoede.
Bijvoorbeeld, bij ‘Don’t Lose You Steam’ geniet je helemaal van de magistrale stem van Gregory Porter, maar mis ik wel net die warme toets als de soulzanger met de eeuwige muts vanuit het brede borstkas lager zingt. Niet dat ik per se pleit voor overcompenserende bassen bij kleine speakers, maar feit is dat je daardoor bijvoorbeeld met een Bose SoundLink Mini wel sneller een tuinfeestje wat leven kunt inblazen.
De zuivere klank van de X9 is op andere momenten wel een verademing. Een speels pianostuk zoals ‘Ay, Mama Ines’ van Alfredo Rodriguez of het even frivole ‘Mr. Moustafa’ van Alexandre Desplat (van de soundtrack van ‘The Grand Budapest Hotel’, een feest voor oor en oog) zouden op veel Bluetooth-speakers doffer en minder vinnig klinken.
De cleane sound die geen schrik heeft van hoge toppen te scheren blijkt ook een pluspunt bij ‘Gravity’, een track van de gelijknamige soundtrack – al moet je daarbij wel wat luider luisteren dan wat je voor achtergrondmuziek aangenaam zou vinden.
,
De X9 is een fraaie Bluetooth-speaker met toch een aantal unieke eigenschappen. Dat hij via USB hi-resaudio uit je computer kan halen stellen sommigen vast op prijs, al vind ik hem minder geschikt als near-field speaker die je dichtbij opstelt (zoals vaak het geval is bij het beluisteren aan een computer). De Onkyo X9 komt toch beter toch zijn recht als je hem op een meter of twee afstand beluistert, en daarbij zorgt dat hij op oorhoogte staat.
Dat hij klankmatig kiest voor een clean geluid verdient een schouderklopje, al is dit wel een stellingname dat er voor zorgt dat de X9 niet bij iedereen in de smaak zal vallen. Ik kan me bijvoorbeeld inbeelden dat liefhebbers van EDM gaan afknappen op de basprestaties, terwijl liefhebbers van klassiek en wereldmuziek wel tevreden gaan zijn.
