Door We schreven het al vaker: wie Chinese merken enkel beschouwt als bron van tweederangs hifi, mist één van de belangrijkste trends in audio. Chinese namen als FiiO en HiFiman timmeren hard aan de weg om hun plekje in de audiowereld te veroveren, net zoals pakweg Huawei, Oppo en Xiaomi dat doen bij smartphones.
Het recept bij deze jongens bestaat vaak uit de ingrediënten ‘meer dan degelijke kwaliteit’ gekoppeld aan een scherp prijspunt. Fiio heeft bijvoorbeeld de voorbije jaren compacte DAC’s en hoofdtelefoonversterkers uitgebracht voor mensen die een betaalbare audioupgrade zochten voor hun smartphone.
Vorig jaar bekeek ik ook de X1, een zeer gunstig geprijsde muziekspeler die voor amper 100 euro heel straffe dingen deed. De X3 (inmiddels aan zijn tweede versie) en X5 scoorden nog hoger bij heel wat audioliefhebbers. En nu is er de X7.
,
De X7 is een blikvanger omdat het overduidelijk een premium-product is. Als je hem uitpakt, krijg je een gewichtig toestel in handen dat grotendeels uit geborsteld 6061-aluminium bestaat en heel fijn afgewerkt is.
Ook het scherm is behoorlijk groot: 4 inch. Weliswaar verschijnt hier enkel een resolutie van 800 x 480 op, wat voor een smartphone nogal karig zou zijn. Maar voor een muziekspeler is het niet echt een kwestie. De ultrahoge resolutie van een iPhone of Android-vlaggenschip is hier onnodig en zou de batterij enkel nodeloos belasten.
Terwijl ik in de verpakking tuur, kom ik plots iets onverwacht tegen: een mini-schroevendraaier. Omdat ik de handleiding van de X7 nog niet gelezen had, was dat even wat opkijken. De torx-schroevendraaier is duidelijk bedoeld voor de twee schroefjes onderaan de X7, maar waarom zou ik ze willen losdraaien? Een paar minuten opzoekwerk onthult een bijzondere eigenschap van deze speler: je kunt hem door middel van hardwaremodules upgraden.
,
Het idee van een muziekspeler met verwisselbare hardware is niet helemaal nieuw – we zagen het al bij HiFiMAN – maar is toch behoorlijk zeldzaam. Het idee is dat je de muziekspeler door middel van gepaste hardware-upgrades geschikter maakt voor bepaalde hoofdtelefoontypes. Een zeer gevoelige in-ears is nu eenmaal iets helemaal anders dan pakweg een Beyerdynamic T1 van 600 ohm, en het is niet onlogisch dat je qua versterking voor de nodige aanpassingen zorgt.
Standaard wordt de X7 geleverd met een module die ontworpen is voor IEM’s en mobiele hoofdtelefoons. Op de planning staan modules voor veeleisende hoofdtelefoons (zowel medium-power op basis van de JRC MUSE02 op-amp als een high-powerversie met de TI LM49600 op-amp), evenals een versterkermodule met een gebalanceerde uitgang.
Bij het ontwikkelen van de X7 betrok FiiO onder meer via het Head-fi.org-forum veel hoofdtelefoonliefhebbers. Tijdens die discussies werd gesuggereerd dat andere modules (bijvoorbeeld met een klank die meer richting buizenversterker gaat) wenselijk zijn, maar het is onduidelijk hoe concreet die plannen zijn.
De drie modules die gepland zijn zouden rond 100 euro kosten. Wanneer ze verschijnen? “Mogelijk na het Chinese nieuwjaar”, wisten ze bij HDPHNS.com, de webwinkel die de X7 uitleende voor deze test, toen we tijdens de testperiode hier achter informeerden. Inmiddels zijn we enkele weken verder en is een eerste module verschenen, de AM5 high power-versterker die 119 euro kost.
FiiO zou bovendien overwegen om de behuizing van de modules leeg aan te bieden aan derden, zodat zij eigen versterkermodules kunnen uitbrengen.
,
Het premium-gehalte toont zich in de extra uitgangen die er present zijn: een 3,5 mm jack bovenaan de X7 die zowel als analoge als digitale coax-uitgang kan dienen. Naast het vervullen van je mobiele noden, kan deze FiiO dus ook een bron zijn voor een hifi-set of voor een audiosysteem in een wagen.
Omdat de mogelijkheid present is om audio digitaal uit te lezen, is de X7 combineerbaar met een DAC die je al hebt staan. Maar eigenlijk is dat pas de moeite als je echt goed materiaal bezit, want FiiO bouwde in de X7 de hoog aangeschreven 8-kanaals ESS Sabre 9018S-chip in.
Eén voordeel heb je hierdoor meteen: de X7 speelt nagenoeg elk muziekformaat af, tot hi-res bestanden in PCM-formaten (tot 384 kHz en 24-bit voor APE, FLAC en ALAC, met WAV kan je nog tot 32-bit reiken) en DSD128 toe. Lossy bestanden zoals MP3 en AAC spelen uiteraard ook, maar doe jezelf een plezier en rip je cd’s gewoon opnieuw naar een lossless formaat.
Het enige formaat dat ik me kan inbeelden dat niet afspeelt is DSD256. Maar buiten een zeldzame meesterlijke opname van het Noorse 2L-label kom je die bestanden toch maar zelden tegen.
,
Net omdat de X7 zo ongelooflijk veelzijdig is, vroeg het testen wel wat tijd. HDPHNS.com leverde met de X7 de Fiio EX1-in-ears mee, maar ik combineerde de speler eveneens met de Audio-Technica CRK10, Audioquest Nighthawk, HiFiMAN HE-400i en zelfs een Sennheiser HD650 (dat met een impedantie van 300 ohm best uitdagend is voor een mobiel toestel).
Ondanks dat de meegeleverde versterkermodule op papier gericht is op hypergevoelige IEM’s, werkte het ook vrij goed met meer veeleisende hoofdtelefoons. Ok, die HD650 kon echt wel wat meer gebruiken en klinkt waarschijnlijk veel levendiger met de hi-power module die nog moet verschijnen. Maar wat mij betreft kan je met de X7 in standaardconfiguratie al ver raken. De hoofdtelefoonuitgang op de X7 is sowieso heel zuiver en ruisvrij, wat je bij goede in-ears echt merkt.
Ook als ik hem inzette als externe DAC voor mijn iMac kwam de X7 sterk uit de hoek. Bij het beluisteren van de ‘Star Wars: The Force Awakens’-soundtrack klonk die bekende ‘Main Title’ (op dit album naadloos gevolgd door ‘The Attack on the Jakku Village’) van John Williams op de HE-400i heel dicht bij perfectie qua dynamiek en de openheid van het klankbeeld. Ik waande me meteen weer in de bioscoopzaal. Het is een prachtige opname met veel bombast, maar eveneens met delicate, fijne toetsen (zoals bij ‘Rey’s Theme’) die de DAC van de X7 foutloos aanleverde.
Ook analoog aangesloten via de line-out met een Marantz PM11S2 en Teufel Ultima 800 Mk.II-speakers verraste de X7 aardig. Het is geen conventionele toepassing, dat is waar, maar als bron kan hij echt wel dienen. Dat is zeker zo als er in de toekomst een Bluetooth-afstandsbediening verschijnt en een dock, zoals Fiio gesteld heeft.
In de opstelling met de Marantz-versterker vergeleek ik ‘Roscoe’ van Midlake eerst op de X7 en daarna op een Marantz NA8005-speler, en hoewel er verschillen waren (de NA8005 is net iets voller in het laag bijvoorbeeld, de X7 meer aanwezig in het hoog en met een minder krachtige analoge output) gaapte er geen enorme kloof tussen de twee.
Eén advies wel: je kunt de X7 in volle Android-modus of in een Music Only-modus. Kies die laatste of schakel de WiFi uit in de eerste, want in Android-modus merk je af en toe een licht storende volumedaling als er een notificatie van het besturingssysteem binnenrolt. Music Only spaart de batterij iets meer.
,
Met de X7 betreedt Fiio een segment waar al een aantal andere indrukwekkende spelers present zijn. Sony met zijn NW-ZX100 bijvoorbeeld, maar ook Astell & Kern met zijn AK Junior. Die toestellen zijn eveneens mooi afgewerkt en zelfs wat compacter dan deze forse Fiio.
Maar wat de X7 echt laat opvallen is de mogelijkheid om hem te upgraden met nieuwe versterkermodules, de analoge/digitale line-out en de DAC-functie – eigenschappen die je voorheen enkel op duurdere spelers tegenkwam. Blijft natuurlijk de vraag of je nood hebt aan een speler aan dit prijspunt.
Laten we eerlijk zijn: het antwoord is “neen” als je muziek beluisteren niet serieus neemt en als je niet beschikt over een (of meerdere, want zo zijn hobbyisten) betere hoofdtelefoon. Wil je wel een premium-speler die werkelijk alles afspeelt, onwaarschijnlijk toekomstgericht is, kan dubbelen als DAC, inzetbaar is als bron in een hifi-keten, en heb je geen nood aan een autonomie van langer dan een stevige werkdag, dan is de X7 een uitstekende keuze.
Voor een nog langere versie van de recensie van de X7, kun je terecht bij HiFi.nl.
