Door Audyssey is bij het grote publiek vooral bekend om z’n automatische equalisingtechnologie MultEQ, die onder licentie door heel wat fabrikanten in av-receivers gebruikt wordt. Met de net voorgestelde DSX-technologie maakt de firma het nu mogelijk om nog meer geluidskanalen toe te voegen aan een surround-set, zodat zelfs een 10.1-opstelling tot de mogelijkheden behoort.
Meer breedte
De Dynamic Sound Expansion-technologie – kortweg DSX – maakt het mogelijk om zes extra kanalen toe te voegen aan een 5.1-surround-set. Concreet gaat het om een extra breedtekanaal links en rechts vooraan (het Wide-kanaal), twee hoogtekanalen en twee back-surround-kanalen. Dat luidsprekergeweld moet een ruimtelijker en realistischer geluidsbeeld opleveren.
Vooral de extra breedtekanalen vooraan trekken de aandacht. Ze komen ongeveer 60 graden van de center-luidspreker te staan, verderaf dan de front-luidsprekers dus. Ook de hoogtekanalen krijgen een plaats vooraan, op ongeveer 45 graden van de center-luidspreker. Alleen de back surround-speakers krijgen dus een plaats achter de kijker of luisteraar.
Efficiënter dan 7.1-geluid
De reden voor die aanpak is niet ver te zoeken. Audyssey’s eigen onderzoek wijst immers uit dat het menselijk gehoor richtinggevoelige geluidsinformatie veel preciezer kan lokaliseren bij geluiden die van voor de luisteraar komen. Geluiden die naast of achter de kijker/luisteraar geproduceerd worden, zijn dus minder efficiënt bij het creëren van een ruimtelijk geluidsbeeld. Dat zou betekenen dat de toevoeging van DSX-kanalen een beter ruimtelijk effect oplevert dan de klassieke upgrade van een 5.1- naar een 7.1-systeem, waarbij er alleen twee back-surround-luidsprekers achteraan worden toegevoegd. De Wide-luidsprekers zorgen voor de grootste meerwaarde volgens Audyssey, gevolgd door de hoogtekanalen.
Aangezien er nog geen content beschikbaar is die zo’n groot aantal kanalen ondersteunt – Blu-ray levert 7.1-kanaalsgeluid – distilleert DSX die extra kanalen zelf uit de soundtrack met behulp van geavanceerde DSP-technieken. Artificiële effecten zoals extra delay of reverb komen er niet aan te pas.
Eind 2009 beschikbaar?
Tegen het laatste kwartaal van 2009 zouden we de nieuwe technologie volop mogen verwachten in av-receivers. Een mogelijke toepassing is dat de gebruiker dan de keuze krijgt om het zesde en zevende kanaal van een 7.1-receiver naar keus in te zetten als wide- of back surround-kanaal. Geluidsuitgangen waarlangs later extra versterkingskanalen toegevoegd kunnen worden om stapsgewijs een 10.1-set op te bouwen behoren eveneens tot de mogelijkheden.
Nu alleen nog plaats vinden om 10 luidsprekers en een subwoofer op te stellen in de woonkamer…
UPDATE: Denon kondigde intussen aan dat de nieuwe AVR-4310 al over Audyssey DSX zal beschikken. Daarmee is het de eerste av-receiver die de nieuwe surround-technologie aan boord heeft.
